Vùng núi Đông Bắc không chỉ nổi tiếng với phong cảnh nên thơ mà còn gây ấn tượng với du khách bởi chợ đêm Cốc Pài Hà Giang. Chính vì vậy, 2Trip sẽ cùng mọi người khám phá đặc sắc văn hóa truyền thống của khu chợ này nhé!
Chợ đêm Cốc Pài là một truyền thống nổi tiếng của huyện Xín Mần, có thể nói đây là một trong những huyện lỵ nghèo nhất và có hệ thống giao thông hiểm trở nhất trực thuộc tỉnh Hà Giang. Đời sống của người dân tại đây vẫn còn khá khó khăn so với khu vực khác. Ngày xưa, người dân muốn tham gia chợ đêm phải đi bộ gùi hàng trên vai hoặc sử dụng ngựa thồ hàng.
Tọa lạc tại cung đường nối giữa huyện Si Ma Cai (tỉnh Lào Cai) với huyện Xín Mần, chợ đêm đã thu hút được một lượng lớn khách du lịch trong và ngoài nước từ khi khai trương cho đến nay. Cụ thể, vị trí của chợ sẽ trải dài từ Công ty phát triển Xín Mần cho tới Khu B Gia Long, đường Lê Duẩn, tổ 1 của TT Cốc Pài.
Bên cạnh đó, không gian văn hóa chợ đêm diễn ra vô vàn hoạt động vui chơi nhằm mục đích quảng bá nét đẹp văn hóa truyền thống đặc trưng của các dân tộc sinh sống ở huyện Xín Mần. Ngoài là địa chỉ mua sắm, địa danh này còn là nơi để đồng bào dân tộc tỉnh Hà Giang giao lưu văn nghệ, gắn tình đoàn kết. Chợ đêm Cốc Pài còn là một nhân chứng cho sự phát triển về du lịch và thương mại của khu vực Tây Bắc.
Khi ghé thăm nơi đây, bạn có thể khám phá những phong tục tập quán thú vị chỉ có tại Xín Mần và thưởng thức vô số các món ngon hấp dẫn. Sau đó, rất nhiều danh lam thắng cảnh có cảnh quan hùng vỹ cũng đang đón chờ du khách tứ phương đến khám phá và chinh phục.
Xem thêm: Du Lịch Hà Giang Tháng 9 Có Gì Thú Vị?
Tính tới thời điểm hiện tại, du khách có thể tới chợ đêm Cốc Pài Hà Giang bằng 2 đường khác nhau xuất phát từ Bắc Hà. Một tuyến đường xưa kia lầy lội bùn đất, rất khó di chuyển dài khoảng 25km, nay đã được tu sửa để phục vụ cho những chuyến xe liên huyện có tên Nàn Ma.
Và con đường còn lại có chiều dài lên tới 45km phù hợp với những du khách muốn chiêm ngưỡng khung cảnh hùng vỹ nơi Hà Giang. Bạn sẽ phải bất ngờ với những con dốc dựng đứng từ lối rẽ Nàn Ma – Lùng Cải. Thông thường các bạn trẻ sẽ thuê xe máy tự lái và người có tay lái cứng nên cầm lái để bảo đảm an toàn cho chuyến đi.
Càng gần đỉnh Đèo Gió, không khí càng lạnh và sương mù càng dày đặc. Dọc theo con đường hiểm trở này, mọi người sẽ nhìn thấy những ngôi nhà nhỏ của người Nùng, người Mông nằm rải rác trong thung lũng như một bức tranh cổ tích. Vì địa hình khá phức tạp nên du khách sẽ cần khoảng 4 tiếng đồng hồ để tới được Cốc Pài.
Tuy nhiên, từ thị trấn Cốc Pài, khách du lịch chạy đường núi thêm tầm 25km nữa là có thể tham quan cửa khẩu Xín Mần. Đây được coi là nơi xa xôi nhất của tỉnh Hà Giang. Bên cạnh đó, bạn sẽ có 3 lựa chọn về phương tiện di chuyển tùy theo nhu cầu cá nhân như:
Xem thêm: Homestay Hà Giang | Top 10+ Địa Chỉ Không Gian Đẹp, Dịch Vụ Tốt
Sự kiện được khai trương vào ngày 15/8/2015 và được tổ chức hằng tuần vào tối thứ 7. Theo thống kê, mỗi phiên chợ sẽ thu hút khoảng 400 – 500 người. Tuy nhiên, số lượng du khách có thể tăng lên tới gần 1 nghìn người vào các dịp lễ, Tết. Khu chợ đêm Cốc Pài có quy mô gần chừng 40 – 50 gian hàng lớn nhỏ của các cá nhân, tổ chức cùng với các sản phẩm lưu niệm, ẩm thực đặc sản Hà Giang và cả hàng nông sản mới thu hoạch ở tại địa phương.
Xem thêm: Làng Pả Vi Hà Giang | Ngôi Làng Văn Hóa Dân Tộc H’Mông Bình Yên Trên Cao Nguyên Đá
Chợ đêm Cốc Pài Hà Giang như một nơi giao thương buôn bán với đầy đủ các mặt hàng cần thiết từ nông sản, gia cầm, quần áo thổ cẩm, ẩm thực cho tới những đồ tiêu dùng thường ngày. Ngay khi bước vào khu chợ, du khách sẽ dễ dàng nhìn thấy những sạp hàng rau củ tươi rói theo mùa được bày biện ngay ngắn bên lề đường.
Tiếp theo là những gian hàng thổ cầm rực rỡ nhất chợ cùng vài bộ trang phục dân tộc may sẵn nhiều màu sắc. Bạn có thể tìm thấy bất cứ trang phục nào của các dân tộc nơi đây, đó cũng là một món quà lưu niệm mà du khách có thể mang về làm quà. Ví dụ như dưới đây là trang phục đặc trưng cùa đồng bào dân tộc người Mông hoa.
Không đơn giản chỉ là nơi trao đổi buôn bán mà nơi đây còn là địa điểm để mọi người gặp gỡ, giao lưu. Tiếng nói cười, tiếng trả giá rộn ràng càng khiến chợ đêm Cốc Pài nhộn nhịp hơn, càng khẳng định đây là văn hóa truyền thống không thể nào thiếu ở thị trấn nhỏ này.
Đi thẳng tới khu vực gia súc, gia cầm ở phía cuối chợ, bạn sẽ được chiêm ngưỡng những đàn dê núi hiền lành đang xếp hàng vô cùng trật tự. Còn phía đối diện là những chú lợn mán đang chạy toán loạn mỗi khi có khách đến hỏi giá hoặc xem hàng, chúng sẽ được người dân buộc túm ngay bụng để dễ dàng quản lý.
Đến với gian hàng ngựa, trâu bò, vì tốn khá nhiều diện tích nên khu vực này được di dời tới bên ngoài khuôn viên chợ và dọc ven đường. Đối với đồng bào người dân tộc nói chung, trâu bò là gia tài lớn nhất và rất khó mang ra bán. Ở chợ đêm Cốc Pài Hà Giang, mọi người sẽ thỏa thuận giá mua bán bằng miệng và trả tiền mặt ngay tại chỗ. Con trâu dưới đây đang được người dân thương thảo kĩ lưỡng với mức giá 30 triệu đồng.
Ngoài khu mua bán ồn ào, đậm chất miền cao thì khách du lịch có thể trực tiếp tham gia vào các trò chơi dân gian như đập bóng bay, kéo co, nhảy bao bố…. cùng các món quà vô cùng hấp dẫn. Mỗi danh mục đều được ban tổ chức chuẩn bị kĩ lưỡng và trao thưởng rất lớn.
Đa phần chợ phiên Hà Giang nào cũng có khu vực giao lưu văn hóa nghệ thuật cùng người dân sinh sống tại địa phương. Chợ đêm Cốc Pài cũng không ngoại lệ cùng nhiều tiết mục đặc sắc được biểu diễn bởi các diễn viên không chuyên ở đoàn Tây Côn Lĩnh huyện Hoàng Su Phì và đoàn Hương Trà Miền Tây thuộc huyện Xín Mần.
Chủ đề xuyên suốt buổi biểu diễn là ca ngợi tình yêu đất nước, con người Việt Nam và ca ngợi Đảng ta, nhiều ca khúc đã mang đến ấn tượng vô cùng sâu sắc đối với người xem như: “Vững bước dưới cờ Đảng”, “Điều chưa thấy trong văn tự người Dao”, “Sông trong núi”… Bên cạnh đó, các màn trình diễn với nhạc cụ dân tộc cũng thu hút rất nhiều người tới xem như múa khèn, múa gậy, hát lướn… Sự công phu trong dàn dựng, sự chỉn chu trong nội dung đã thu hút một lượng lớn du khách tới quay chụp mỗi khi ra mắt công chúng.
Xem thêm: Khám Phá Thiên Nhiên Và Những Nét Văn Hóa Đặc Sắc Nhất Tại Mèo Vạc Hà Giang
Khi nhắc tới ẩm thực Hà Giang, du khách không thể nào bỏ qua món Thắng cố. Nguyên liệu chủ yếu đến từ thịt trâu, bò, lợn do đó ý nghĩa của món ngon này chính là cạnh thịt. Trước khi phục vụ du khách, nước dùng sẽ được ninh cùng “lục phủ ngũ tạng” của các loài động vật và xương ống trong vòng 1 tiếng đồng hồ. Trong đó còn có thêm hơn 12 loại thảo dược tươi bổ sung dưỡng chất cho sức khỏe.
Bên cạnh đó, đi cùng với thắng cố không thể nào thiếu vài ba chén rượu ngô dân dã. Loại thức uống này gắn liền với đời sống sinh hoạt và là nguồn thu nhập chính của nhiều hộ gia đình ở tỉnh Hà Giang. Tại chợ đêm Cốc Pài, khi có khách ghé mua, người dân sẽ bắt đầu rót rượu ra từ can 20L và thưởng thức ngay tại chỗ. Bởi đây là đồ uống thường ngày của mỗi người dân nơi đây nên giá thành cũng vô cùng phải chăng, ai cũng có thể thưởng thức.
Thời điểm tổ chức chợ đêm Cốc Pài cũng rất thích hợp để tận hưởng những bát cháo Ấu Tẩu nóng hổi. Thời xưa, đây đơn giản là một món ăn giải cảm của tộc người Mông. Nhưng từ khi ngành du lịch phát triển, món ngon này dần được đưa vào danh sách đặc sản Hà Giang đáng thử nhất. Đây chính là sự kết hợp độc đáo giữa chân giò lợn, gạo nếp nương và củ ấu tẩu.
Vốn dĩ củ ấu tẩu ngoài tự nhiên sẽ có độc tính cao, ảnh hưởng tới sức khỏe. Tuy nhiên, người dân nơi đây đã biến loại thực vật này thành món ăn giàu dinh dưỡng và có hương vị thơm ngon. Củ ấu tẩu sau khi ngâm cùng nước vo gạo sẽ được ninh nhừ cùng chân giò và gạo nếp. Thành phẩm cuối cùng sẽ tạo thành hỗn hợp có màu nâu nhàn nhạt, hương vị đậm đà đặc trưng của núi rừng.
Do củ ấu tẩu là thảo dược rừng nên khi nấu thành cháo sẽ có vị hơi đăng đắng. Tuy nhiên, vị đắng khi hòa quyện cùng vị ngọt của chân giò sẽ vô cùng dễ ăn. Theo như người bản địa, món cháo ẩu tấu ở chợ đêm Cốc Pài sẽ phát huy tác dụng tốt nhất vào buổi đêm nên đây chính là thời điểm duy nhất mà bạn có thể tìm thấy món ăn độc đáo này.
Xem thêm: Tổng Hợp 07 Xe Khách Đi Hà Giang Từ Sân Bay Nội Bài Giá Rẻ, Chất Lượng
Từ chợ đêm Cốc Pài Hà Giang, du khách cần đi thêm khoảng 17km để có thể tới được thác Tiên. Danh thắng bậc nhất của huyện Xín Mần này nằm trong lòng khu rừng nguyên sinh Đèo Gió và trực thuộc địa phận của xã Nấm Dẩn. Cụ thể, bạn sẽ phải đổ đèo chừng vài chục cây số mới có thể chiêm ngưỡng được vẻ đẹp thiên nhiên hùng vỹ cùng thảo thực vật quý hiếm này.
Bên cạnh các loại gỗ quý lên tới hàng nghìn năm tuổi, khu du lịch này còn sở hữu hàng loạt các loài thảo mộc, phong lan rừng và nấm được lưu giữ vô cùng cẩn thận. Mới đây, Thác Tiên – Đèo Gió đã được công nhận là di sản thiên nhiên Quốc gia và thu hút được đông đảo du khách tới tham quan và khám phá.
Đầu nguồn của con thác này là suối Tả Ngán, thuộc xã Tả Củ Tỷ, Bắc Hà, tỉnh Lào Cai cùng độ cao lên tới 1.403m. Xuôi theo dòng nước, vào tới địa phận của thôn Ngam Lâm, trực thuộc xã Nấm Dẩn, con suối này thả mình qua vách núi dựng đứng mang tên Đèo Gió tạo thành dòng thác đôi độc đáo. Nó được ví như như mái tóc dài mềm mại của thiếu nữ đang độ tuổi trăng tròn.
Thác Tiên bắt đầu đổ xuống ở độ cao hơn 70m giữa khu rừng nguyên sinh nhưng lại tạo ra âm thanh vô cùng êm ái, không hề ồn ào, hung dữ. Chính bởi đặc điểm này mà thác Tiên còn được người đời gọi với cái tên là Táng Tinh (tiếng Nùng) hay còn là thác Gió.
Nước suối sau khi chảy xuống vẫn giữ được sự tinh khiết, trong trẻo nhìn thấy cả đáy. Mặc dù suối nông nhưng vì nằm ở độ cao 1.000m so với mực nước biển nên nước vẫn khá lạnh. Vì vậy, nếu có dịp ghé thăm nơi đây vào mùa hè thì du khách có thể thoải mái lội suối, vào mùa đông thì mọi người có thể đi dọc theo lối nhỏ xung quanh thác để chụp ảnh cùng cây cầu bắc ngang suối.
Xem thêm: Mỏm Đá Tử Thần Hà Giang | Địa Điểm Du Lịch Hấp Dẫn Dành Cho Những Người Ưa Mạo Hiểm
Sau khi tham quan chợ đêm Cốc Pài Hà Giang, Thác Tiên – Đèo Gió, du khách có thể đi xuôi theo con dốc thêm khoảng 6km để có thể ghé thăm bãi đá cổ Nấm Dẩn cực kỳ nổi tiếng với giá trị lịch sử lâu đời. Tọa lạc ngay giữa thung lũng của bản Nùng Ma Lù của xã Nấm Dẩn, bãi đá cổ này đã được người dân nơi đây tìm thấy vào năm 2004.
Theo như lịch sử, đây là nơi lưu giữ những dấu ấn của người Việt cổ lên tới hơn 2.000 năm tuổi. Sau khi trải qua nhiều giai đoạn lịch sử, những tảng đá vẫn giữ được những kí tự bí ẩn vô cùng hiếm có mà tới ngày nay khoa học vẫn chưa giải thích được. Có một số phỏng đoán mà người dân truyền tai nhau rằng đây rất có thể là một khu đất thiêng liêng ứng với một dân tộc nào đó đang thờ vị thần đá hoặc là di tích còn sót lại của một ngôi mộ thủ lĩnh từ xưa.
Người bản địa thường gọi bãi đá cổ Nấm Dẩn là Nà Lai với ý nghĩa là “Ruộng nhiều chữ”. Vì địa danh này nằm trong thung lũng và được bao phủ bởi hai dãy núi Nấm Dẩn và Tây Đản nức tiếng. Bên cạnh nguồn gốc kì lạ của những hình vẽ trên các phiến đá, hình khắc này còn có hình thù tương đương với di tích được tìm thấy ở vách hang Đồng Nội ở tỉnh Hòa Bình.
Các tín đồ “xê dịch” khi tới đây cũng không thể bỏ lỡ cơ hội tham quan trại cá hồi. Đây là một trong những điểm đến hiếm hoi trên toàn quốc đã thành công thử nghiệm nuôi sống loài cá hồi vân sống ở vùng nước ngọt và có nguồn gốc đặc biệt mang về từ biển Thái Bình Dương. Với tính chất địa hình đặc thù có hệ thống sông suối đa dạng cùng khí hậu mát lạnh quanh năm của huyện Xín Mần nên loài cá này đã sinh trưởng rất nhanh và mang lại nguồn lợi nhuận lớn cho người dân sinh sống tại đây.
Xem thêm: Lịch Trình 2 Tour Du Lịch Hà Giang 4 Ngày 3 Đêm Thú Vị Và Tiết Kiệm Nhất
Cách chợ đêm Cốc Pài ở huyện Xín Mần chừng 5km, thảo nguyên Suôi Thầu được du khách tứ phương biết đến như “thảo nguyên Thụy Sỹ giữa lòng Hà Giang”. Với độ cao cách mực nước biển 1.200m, khung cảnh xung quanh địa điểm này vẫn giữ được vẻ hoang sơ, thuần túy mà vẫn vô cùng hùng vỹ. Chính vì vậy nên khu vực này chưa được khai thác nhiều về các địa điểm ăn uống, vui chơi và dịch vụ.
Tổng diện tích của Suôi Thầu vô cùng rộng lớn với 146ha. Trong đó một phần thuộc xã Nàn Ma và phần còn lại thuộc quyền quản lý của TT Cốc Pài. Theo như kinh nghiệm của khách du lịch, mọi người thường lựa chọn tour du lịch Hà Giang trọn gói Bắc Quang – Quang Bình – Đèo Gió – Xín Mần hoặc Bắc Quang – Su Phì – Xín Mần – Quang Bình – Đèo Gió để có thể chiêm ngưỡng được trọn vẹn vẻ đpej của núi rừng Tây Bắc.
Nếu muốn ghé thăm thảo nguyên Suôi Thâu thì du khách có thể lựa chọn bất kỳ thời điểm nào trong năm. Bởi vào mỗi mùa, nơi đây lại khoác lên mình một màu áo mới và khung cảnh cũng thay đổi linh hoạt. Cứ vào độ xuân, du khách có thể chụp ảnh cùng vườn cải vàng rực rỡ. Màu xanh của ruộng bậc thang, rẫy ngô vào mùa hè cũng cực kì mát mẻ. Hà Giang được bao phủ bởi màu vàng óng của lúa chín, tam giác mạch đầu mùa mỗi độ thu sang. Vào thời điểm cuối năm, hàng sa mộc cao lớn giữa thảo nguyên cũng là điểm check-in lý tưởng của nhiều người.
Cánh đồng tam giác mạch đặc trưng tại thảo nguyên Suôi Thâu sẽ phụ thu giá vé từ 20.000đ/trẻ em và 40.000 đồng/người lớn nếu du khách có nhu cầu chụp ảnh. Bên cạnh đó, đồng bào người Mông tại đây còn trồng thêm các cây lương thực khác và dược liệu để kiếm thêm thu nhập và làm đa dạng cảnh quan, phát triển du lịch.
Thuộc khu vực núi cao cùng địa hình phức tạp nên khí hậu ở Xín Mần Hà Giang được mọi người đánh giá là khá khắc nghiệt so với các khu vực khác. Nhiệt độ trung bình năm đo được thường giao động trong khoảng 18 – 20 độ C và chia thành 2 mùa rõ rệt. Mùa khô sẽ diễn ra từ tháng 11 cho tới tháng 3 năm sau và mùa mưa kéo dài từ đầu tháng 4 cho tới hết tháng 10.
Chính vì mùa mưa kéo dài nên Xín Mần có lượng mưa cao từ 2000 – 3000mm và xuất hiện sương mù quanh năm. Vì vậy nên thời điểm để ghé thăm chợ đêm Cốc Pài Hà Giang là vào khoảng cuối tháng 9 cho tới cuối tháng 11 hàng năm. Khi đó Xín Mần mới bắt đầu vào mùa khô và thời tiết cũng chưa quá lạnh để tham quan những địa điểm nổi tiếng.
Vào thời gian này, chợ đêm Cốc Pài được ví như Sapa hoặc Hoàng Su Phì thứ hai với vẻ đẹp của những mảnh ruộng bậc thang đều tăm tắp. Đồng thời, tháng 9 – tháng 10 cũng là thời điểm lúa chín, những dải lúa vàng óng ả cực kỳ bắt mắt cũng là khung cảnh được rất nhiều du khách săn đón. Đồng bào dân tộc đang cùng nhau thu hoạch lúa với tiếng nói cười vui vẻ.
Cho tới thời điểm cuối năm, hoa tam giác mạch bắt đầu nở rộ. Cụ thể vào khoảng cuối tháng 11, những cánh đồng hoa nhuốm sắc tím trải dài tới tận đường chân trời đẹp như tranh vẽ. Có thể bạn chưa biết, trong từng giai đoạn khác nhau, loại hoa được mệnh danh là “đại sứ du lịch” này có khả năng biến đổi màu sắc vô cùng linh hoạt. Vào thời điểm này, tỉnh Hà Giang sẽ tổ chức lễ hội hoa tam giác mạch – một trong những sự kiện độc đáo mà du khách nhất định phải ghé thăm.
Như vậy, chợ đêm Cốc Pài Hà Giang như một nốt chấm phá trong nền văn hóa truyền thống của vùng đất Tây Bắc. Bài viết này 2Trip nhằm cung cấp thông tin cho du khách tham khảo. Chúc mọi người có chuyến đi thượng lộ bình an. Hẹn gặp lại ở bài viết sau.
Nguồn tham khảo:
Có thể bạn quan tâm
Nền tảng du lịch số 1 Việt Nam
Website hoạt động trong lĩnh vực du lịch với chủ đề chính truyền tải những thông tin về các địa điểm du lịch của Việt Nam, những kiến thức giúp bạn đọc hiểu được hơn về các vùng miền trên toàn quốc.
2Trip có một định hướng lối đi rõ ràng, là cầu nối giữa người cung cấp dịch vụ du lịch và khách hàng trải nghiệm du lịch